Leterme flirt met fiasco

Na een nieuwe bocht liet CD&V gisteren Yves Leterme in de steek. De partij verkoos een hechte band met partner N-VA boven een snel einde van de formatie. De formateur kan geen kant meer op. Van onze redacteurHet bochtenwerk van CD&V lijkt op de beklimming van een col buiten categorie. Samen met N-VA-voorzitter Bart De Wever eiste CD&V-voorzitter Jo Vandeurzen gisteren spijkerharde garanties op een communautair akkoord. Zonder die voorwaarde komt er van een hervatting van de oranje-blauwe regeringsonderhandelingen niets in huis.De nieuwe koerswijziging kwam er na een rampzalig verlopen vergadering van de verruimde CD&V-top, donderdagavond. Die nam geen genoegen met de koninklijke verklaring om de formatie op gang te trekken.

Op verzoek van Yves Leterme zelf stelde koning Albert donderdagmiddag voor om de aanslepende communautaire discussie aan een groep van Wijzen over te laten. Verlost van elke communautaire besogne kon de formateur prompt zijn regeerakkoord afronden.Aanvankelijk volgde de CD&V-top de zienswijze van de formateur. Maar gaandeweg bleek de kritiek onbeheersbaar. De crisis van België leek uit te draaien op een crisis binnen de partij en het kartel. De N-VA zat in zak en as en begreep dat ze zonder garanties op een staatshervorming niet tot een regering kon toetreden. Gisterenmiddag zette het kartel daarom opnieuw hoog in.De voorzitters van Kamer en Senaat moeten tegen maandag uitmaken of zo'n communautair akkoord, inclusief de tweederde meerderheid, mogelijk is. Herman Van Rompuy (CD&V) en Armand De Decker (MR) togen gisteren al aan het werk. Maar niemand begrijpt hoe de twee hun opdracht met vrucht kunnen volbrengen.

Eerder wees CD&V een gelijkaardige operatie van koninklijk verkenner Van Rompuy als onvoldoende van de hand. Het wantrouwen jegens de minister van Staat blijft binnen de partij overigens erg groot. De Decker wordt dan weer meer gecharmeerd door uiterlijk vertoon dan door inhoudelijke diepgang.Intussen valt de Wetstraat ten prooi aan een kakofonie van opgeëiste signalen. Zo vraagt MR-voorzitter Didier Reynders na de eenzijdige goedkeuring van het wetsvoorstel voor Brussel-Halle-Vilvoorde een verzoenend signaal van de Vlamingen. Vandeurzen weigerde. De CD&V-voorzitter eist namelijk een signaal van de Franstaligen dat ze echt werk willen maken van een staatshervorming. Olivier Maingain vulde dat verzoek prompt figuurlijk in. Na een spelletje Russische roulette was de kogel voor de Vlamingen, niet voor de Franstaligen. Volgens de FDF-voorman was de staatshervorming immers van de baan. Wat rest Yves Leterme nog op de 153ste formatiedag? Vandeurzen en De Wever schreeuwden gisteren tijdens Terzake hun geloof in de formateur uit.
Hem nu laten vallen kwam volgens de twee politici neer op landverraad. Maar eigenlijk kan Leterme geen kant meer op. De combinatie van het premierschap, een staatshervorming en een kabinet zonder de socialisten draait steeds uit op de kwadratuur van de cirkel. De methode leidt tot een onafwendbare cul-de-sac. Niemand, ook de verschillende hoofdrolspelers niet, zien op dit moment een uitweg. De formateur moet haast rekenen op een mirakel om binnen onafzienbare tijd de Wetstraat 16 te kunnen bezetten. 'Of op een ambulance', zo merkte een oranje-blauwe onderhandelaar op.

Aansluitend bij dit artikel
Hoe de koninklijke methode langzaam verdampte
Leterme moest zich reppen naar koning
Kartel gered, CD&V opnieuw bij de les
'Ik zie geen bocht'
Hoe moet het nu verder: Zeven scenario's
COMMENTAAR. Project van Leterme is dood